Понти Пилат

Гараа угааснаараа цусны буруутгалаас зайлж чадах уу?

МЭ 26-36 онд Иуда дахь Ромын мужийн захирагчаар Понти Пилат томилогдон ажилласан. Ïèëàòûí òàëààðõ Èîñåôóñ, Ôèëî çýðýã ò¿¿õýí õ¿ì¿¿ñ òýìäýãëýë áè÷ñýí áàéäàã áà Ïîíòè Ïèëàòûí òàëààðõ õàìãèéí òîä áàòàëãàà áîë 1961 îíä îëäñîí "Ïèëàòûí ÷óëóó” ãýæ íýðëýãäýõ түүний òàëààð бичсэн чулуун сийлбэр юм. Ïèëàòûí ¿¿ðýã бол Èóäåé÷¿¿äýýñ àëáàí òàòâàðûã õóðààæ, Èóäåéä Ðîìûí ýíõ òàéâíûã ñàõèóëàõ ÿâäàë áàéâ. ¯¿íòýé õîëáîãäóóëàí Ïèëàò хэд хэдэн удаа öýðýã õºäºëãөн Èóäåé÷¿¿äèéã öóñûã óðñãàæ áàéñàí áºãººä Èóäåé÷¿¿äèéí óäèðäàã÷èä áà Ïîíòè Ïèëàòûí õооронд õ¿éòýí õàðèëöàа áàéñàí þì (Лук 13:1). Èóäåé÷¿¿ä Íàçàðûí Åñ¿ñèéã Ïèëàòûí ºìíº ø¿¿ëãýõýýð àâ÷èðñàí áºãººä Ïèëàò тэднээс Есүсийг ººðñäèéí õóóëèàð øèéтгэхийг õ¿ññýí àâ÷ Èóäåé÷¿¿äèéí àõëàõ òàõèë÷äûí õóâüä ýöýñòýý Åñ¿ñèéí ¿õëèéã õ¿ñýæ áàéñàí учир энэ хэргийг Пилатад нялзаж байв (Иохан 18:31). Ó÷èð íü Èóäåé÷¿¿ä ººðñäèéí õóóëèàð ø¿¿ëò ÿâóóëàõ áîëîìæòîé боловч õ¿í àëàõ ýðõ ìýäëèéã Ðîìûí çàñãèéí ãàçðààñ òýäýíä îëãîîã¿é áàéñàí þì. Òèéìýýñ òýä Åñ¿ñèéã àëàõûí òóëä Ðîìûí çàõèðàã÷èä õàíäахаас өөр аргагүй áàéëàà.

Пилат Санхидрэн бүлэглэлээс болон элдэв үймээн самуун дэгдэхээс айсан. Учир нь тухайн үед Иудейчүүдийн дээгүүр өнгөрөх баяр болж байсан бөгөөд газар бүрээс Иудейчүүд Иерусалимд олноор цугларсан байсан нь бослого үймээн гарах магадлалтай байсан юм. Тэд Есүсийг Пилатын ордонд өглөө эрт авчирсан нь нэг талаар тухайн асуудлыг хурдан шийдвэрлүүлэхийг түүнд шахалт үзүүлсэн ба хэрэв үгүй бол хүмүүсийг өдөөн хатгаж бослого гаргах гэсэн далд санаа агуулсан хэрэг байлаа (Иохан 18:28). Яг үнэндээ баяраар Иерусалимд цуглаад байсан жирийн Иудейчүүдийн хувьд Есүсийг хүчээр баригдаж ирсэн гэдгийг нь мэдээгүй байсан юм. Учир нь Иудейчүүд Искариотын Иудастай хувилдаж Есүсийг урьд шөнө нь цэргийн хүчээр баривчилсан байсан ба зодож гэмтээгээд өглөө эрт Пилатын гэрт хүргүүлсэн байлаа (Матай 26:55). Хэрэв Иудейчүүд энэ үйлдлээ хүмүүсийн нүднээс далд хийгээгүй байсан бол ард түмэн Иудейчүүдийн талд орж Есүсийг үхлийг хүсэх бус харин Есүсийг Мессиа гэж хүлээн зөвшөөрч байсан хүмүүс олон байсан учир Есүсийг суллахыг хүсэх байсан биз ээ (Матай 26:4,5). Гэвч Иудейчүүд үүнийг мэдэж байсан учир Палатын өмнө авчраад Есүсийг Өөрийгөө хаан болгосон хэмээн өдөөн турхирсан юм. Учир нь өөрийгөө хаан болгосон хэн боловч Ромын Эзэнт гүрний эсрэг ялангуяа Ромын эзэн хаан Цезарийн эсрэг зүйл байсан учир бүх хүмүүс Есүсийг цовдолж алахыг хүсэх нь мэдээжийн хэрэг байв (Марк 15:11-14).

Пилат Есүсийн үхлийг хүсэхгүй байсан юм. Тэрээр хэд хэдэн удаа Есүсийг суллах арга замыг хайсан талаар Библи бидэнд хэлдэг (Марк 15:9,10). Баяраар нэг гэмт хэрэгтэн суллах уламжлалтай байсан бөгөөд Пилат үүнийг Есүсийг суллах шалтаг болгосон боловч ард түмэн Иудейчүүдийн ятгалгаар дээрэмчин Барабыг суллахыг шаардсан учир Пилат ард олны хашхирах дуу хоолойн өмнө хүчин мөхөсдсөн юм.

Åñ¿ñ Ïîíòè Ïèëàòûã ýíý õýðýãò шууд áóðóóòãààã¿é áа ººðèéã íü áàðüæ ºãñºí òýäãýýð Èóäåé÷¿¿ä ãîë áóðóóòàí áîëîõûã õýëñýí (Иохан 19:11). Ïèëàò Åñ¿ñò òàíûã ñóëëàõ áà öààçëàõ ýðõ ìýäýë íàäàä áàéãààã òà õàðàõã¿é áàéíà óó? ãýæ õýëýõ ¿åä Åñ¿ñ äýýðýýñ òýíãýðýýñ ýðõ ìýäýë ºãºã人ã¿é ë áîë õýí ÷ Мèíèé ýñðýã þó ÷ õèéæ ÷àäàõã¿é ãýæ õýëñýí áà Ïèëàò ¿¿íèéã ñîíñîõäîî Åñ¿ñèéã ýíãèéí íýãýí áèø ãýäãèéã ìýäñýí þì. Ïèëàò îëîí óäàà Åñ¿ñèéã ºì㺺ëºõ ãýæ îðîëäñîí áîëîâ÷ àðä îëîí Ïèëàòààñ èë¿¿ õ¿÷òýé áàéñàí þì (Иохан 19:12). Ïèëàò Åñ¿ñèéí ¿õëèéí ýñðýã ñàíàëòàé áàéãààãàà áàòàëæ ãàðàà óñàíä óãààñàí áà Åñ¿ñèéí çàãàëìàé äýýð Åâðåé, Ãðåê, Ëàòèí õýëýýð áóþó õàðñàí á¿õ õ¿íä îéëãîìæòîéãîîð "Èóäåé÷¿¿äèéí õààí Íàçàðûí Åñ¿ñ” ãýæ áè÷ñýí áàéäàã (Иохан 19:19,20). Õýäèé ýíý íü òýðýýð Åñ¿ñèéí ¿õýëä áóðóóã¿é ø¿¿ ãýæ ººðèé㺺 ºì㺺ëºõ ãýñýí îðîëäëîãî áàéâ÷ энэ үед Åñ¿ñèéã ÷ºëººëºõ á¿ðýí ýðõ ìýäýë Ïèëàòàä áàéñàí þì. Ãýâ÷ Ïèëàòûã àðä îëíû ÿòãàëãà, áàéð ñóóðèà àëäàõààñ ýìýýõ ýìýýëò ýçýìäýæ Åñ¿ñèéã öîâäолæ àëàõ ýöñèéí òóøààëûã Ïîíòè Ïèëàò ººðºº ãàðãàñàí þì (Иохан 19:16). Ïîíòè Ïèëàò ¿íýíòýé í¿¿ð òóëñàí õýäèé ÷ òýð ¿íýíýýñ òàòãàëçàæ õ¿íèé øèéäâýð ãàðãàñàí þì (Иохан 18:37,38).  

Пилатын Есүсийг цовдлох шийдвэр гаргахад нөлөөлсөн зарим зүйлс:

-          Дээд зэрэглэлийн Ромын иргэн Пилатад доод зэрэглэлийн Иудейн иргэн Есүсийг зольж аврах нь утгагүй хэрэг байв.

-          Олон хүнийг үхэх ялаар шийтгэж байсан Пилатын хувьд Есүс ч гэсэн ээлж даараагийн нь нэг ялтан байв.

-          Есүс мэтийн олон дагуултай хүн улс гүрний хувьд аюул учруулах, үймээн самуун дэгдээх аюултай байсныг Пилат мэдэж байв.

-          Пилатын хувьд Иудейн удирдагчидтай олон удаа уулзаж байсан бөгөөд хэзээд тэдний талд шийдвэр гаргах нь дамжиггүй байв.

Хэдий бүх хэрэг явдлыг Иудейчүүд тулгаж байсан ч Есүсийг цовдлох хамгийн сүүлийн шийдвэрийг Понти Пилат гаргасан юм. "Олон түмний хэлсэн болгон үргэлж зөв байдаггүй ба зөв юм болгон олон түмний хэлснээр байдаггүй” гэдэг үг байдаг. Понти Пилат энэ хэрэг явдал өөрийнх нь байр суурьт нөлөөлөх вий хэмээн айсан. Есүсийг цовдлох болон чөлөөлөх эрх мэдэл түүнд байсан. Энэ явдлаас хойш гурван жилийн дараа буюу МЭ 36 онд Самарын бүлэглэл Пилатын эсрэг босож цуст мөргөлдөөн бий болон Пилат Иуда дахь суудлаа орхиж Ром уруу буцсан байдаг. Чухам Ромд очоод юу болсныг нь мэдэхгүй ч энэ хэрэг явдлаас хойш Иудад дахиж ирээгүй юм. Домог ярианаас үзвэл Понти Пилат Неро хааны үе хүртэл амьдарч байгаад Францад байхдаа амьдаараа өтөнд баригдаж үхсэн гэдэг. Пилат болон Херод нар өстөн дайснууд байсан хэдий ч Есүсийг цовдлох үйл явдлаар дамжуулан нөхөд болсон байна (Лук 23:12). Херод õààí өтөнд баригдаж үхсэн талаар Үйлс 12:23-ò õýëñýí áàéäàã. Хэрэв Пилатын үхлийн талаарх дээрх домог яриа үнэ бол Есүсийг шүүсэн дэлхийн хаад удирдагчид болох тэд хоёул амьдаараа өтөнд баригдаж үхсэн нь хачирхалтай (Дуулал 2:2,3).

Б.Баярхүү